Đại Chính Thông Bảo
Tiền tệ dưới triều đại nhà Mạc cho đến nay đã phát hiện và được công nhận có ba niên hiệu của ba đời vua khác nhau có cho đúc tiền lưu thông.Ba loại tiền của triều Mạc gồm:Minh Đức Thông Bảo,Đại Chính Thông Bảo và Quảng Hòa Thông Bảo.Và Đại Chính Thông Bảo là loại tiền thứ hai được Mạc Thái Tông cho đúc dưới triều Mạc sau đồng Minh Đức Thông Bảo thời Mạc Thái Tổ.
Vài nét về vua Mạc Thái Tông(chữ Hán: 莫太宗 1500 – 25 tháng 01 năm 1540 / 03 tháng 03 năm 1540),tên húy là Mạc Đăng Doanh (莫登瀛),là vị Hoàng đế thứ hai của nhà Mạc trong lịch sử Việt Nam. Ông ở ngôi từ năm 1530 đến 1540, trị vì tổng cộng 10 năm.Khi lên ngôi ông lấy niên hiệu là Đại Chính(大正) và cho đúc tiền đồng Đại Chính Thông Bảo phục vụ cho nhu cầu lưu thông trong nền kinh tế trong suốt thời gian ở ngôi của mình.
Về tiền Đại Chính Thông Bảo,tiền có dạng hình tròn lỗ vuông tượng trưng cho trời,đất theo quan niệm “trời tròn đất vuông” của người xưa.Mặt trước của đồng tiền ghi bốn chữ Hán Đại Chính Thông Bảo-大正通寶 được đọc chéo tuần tự từ trên xuống dưới,từ phải qua trái.Trong đó,hai chữ “Đại Chính”-“大正” là chỉ niên hiệu của nhà vua.Niên hiệu này của vua Mạc Thái Tông còn có nghĩa là “ngay thẳng” đã nói lên phẩm chất con người tốt đẹp của người đứng đầu một nước lớn để yên lòng nhân dân,cho nhân dân thêm tin tưởng vào sự cai trị,điều hành của vương triều nhà Mạc.Hai chữ còn lại là”Thông Bảo” –“ 通寶” dùng để chỉ loại tiền được lưu hành thông dụng.Mặt lưng tiền được để trơn.
Xét về tổng quan đồng tiền Đại Chính Thông Bảo.Tiền được đúc dày dặn,biên viền cân đối,chữ nghĩa quy phạm.Thư pháp trên tiền được viết uyển chuyển vừa mềm mại lại vừa rắn rỏi.Cũng giống như tiền Minh Đức thời Mạc Thái Tổ,tiền Đại Chính cũng được kế thừa lại lối thư pháp mẫu mực giống với các đồng tiền thời Lê Sơ trước đó.Tiền Đại Chính Thông Bảo được phân ra nhiều dạng với các loại như nét chữ to,nhỏ,biên tiền mỏng,dày,đường kính lớn bé khác nhau khá đa dạng.Điều đó cho ta thấy tiền Đại Chính được đúc làm nhiều đợt,ở nhiều lò và khuôn đúc khác nhau.Đồng tiền được đúc dày dặn,chuẩn mực,chất đồng đanh cứng chứng tỏ trình độ đúc tiền đã đạt đến mức cao.Qua đó ta hiểu được kinh tế,giao thương lúc bấy giờ được phát triển.
Về lĩnh vực sưu tập,tiền Đại Chính Thông Bảo là một đồng tiền đẹp mẫu mực mẫu mực trong hệ thống tiền cổ của Việt Nam.Hơn nữa vì loại tiền này được đúc trong thời gian dài suốt 10 năm Mạc Thái Tông trị vì nên ngày nay số lượng loại tiền này phát hiện được có thể coi là dễ sưu tầm nhất trong các đồng tiền đúc dưới triều Mạc.Các đồng tiền Đại Chính có nhiều kiểu mẫu đa dạng nên rất hấp dẫn,tạo sự thích thú đối với các nhà sưu tập.
